مطالعه حقوقي موضوع معاملات اعضاء بدن در چارچوب مباني و منابع حقوقي و مقررات آمره و نيز نظريات و دكترين‌هاي موجود علماي حقوق، موضوع بخش پیش روی این تحقیق می باشد.در این مسیر، بر اساس قواعد عمومي قراردادها، قراردادهاي راجع به اعضاء بدن را بررسي نموده و شروطي همچون شرايط اساسي صحت معاملات، ماليت مورد معامله، مشروعيت مورد و جهت معامله را مورد تبيين قرار مي‌دهيم.

 

 

 

همچنین، با عنایت به اهميت شناخت نوع رابطه حقوقي ميان انسان و اعضاء بدن خود، بحث را با تحليل اين رابطه در دو قالب مالكيت و حق پي خواهيم گرفت. با توجه به مبناي حقوقي توافقات طرفين در معاملات، يعني اراده، به بررسي مفهوم اصل حاکمیت اراده و بيان موانع تاثیر اصل حاكميت اراده يعني نظم عمومي، قانون، اخلاق حسنه‌ و نقش آن در معاملات اعضاء بدن مي‌پردازيم. این بخش را با اهتمام به شناخت نوع معاملات از جنبه‌هاي مختلف حقوقي و تقسيم‌بندي‌هايي كه بر اساس ماهيت عقود انجام شده است و تحلیل آنها در موضوع تحقیق به اتمام مي‌رسانيم. 

 

 

 

 

 

 

 

فهرست مطالب

بخش اول: کلیات    4
مبحث اول: بررسی تاریخی انتقال اعضاء    4
گفتار اول: تاريخچه پیوند و انتقال اعضاء در جهان    5
گفتار دوم: تاريخچه پيوند اعضاء در ايران    6
مبحث دوم: اقسام انتقال عضو    9
گفتار اول: حالات مختلف انتقال عضو    9
1. تامین عضو از انسان زنده    10
2. تأمين عضو از جسد    10
گفتار دوم: انواع اعضاء قابل پيوند    11
گفتار سوم: بررسی حقیقت مرگ    13
1. تعريف مرگ    13
2. اغماء    17

 


بخش دوم: معامله اعضاء بدن در حقوق ایران    18

فصل اول: بررسی شرایط اساسی صحت معامله در انتقال اعضاء بدن    19

مبحث اول: مالیت اعضاء بدن    20
گفتار اول: شناخت مفهوم مال    20
1. تعريف لغوي مال    20
2. تعریف اصطلاحی    21
گفتار دوم: مالیت در حقوق مدنی ایران    23
1. مالیت نوعی    23
2. مالیت شخصی    24
گفتار سوم: مالیت اعضاء بدن انسان    24
مبحث دوم: مشروع، معین و قابل تسلیم بودن مورد معامله    27
گفتار اول: مشروع بودن مورد معامله    27
گفتار دوم: معین و قابل تسلیم بودن    30
مبحث سوم: مشروعیت جهت معامله اعضاء بدن    33
گفتار اول: مفهوم جهت    33
گفتار دوم: جهت در معامله اعضاء بدن انسان    36
مبحث چهارم: رابطه حقوقی انسان با اعضاء بدن خویش    38
گفتار اول: شناخت مفهوم ملكيت    38
1. معنای مالکیت    38
2. مالکیت بر جسم    40
گفتار دوم: شناخت مفهوم حق    40
1. معنای حق    40
2. حقوق مربوط به شخصیت    42
3. اوصاف حقوق مربوط به شخصیت    43
گفتار سوم: معامله اعضاء بدن در قلمرو حقوق مربوط به شخصیت    44

فصل دوم: بررسی اثر اصل حاکمیت اراده در انتقال اعضاء بدن    47

مبحث اول:     اصل حاکمیت اراده    47
مبحث دوم: عوامل محدود کننده اصل حاکمیت اراده    49
گفتار اول: معامله اعضاء بدن در عرصه مقررات آمره    50
گفتار دوم: معامله اعضاء بدن در عرصه نظم عمومی    54
گفتار سوم: معامله اعضاء بدن در عرصه اخلاق حسنه    58
فصل سوم: ماهیت معامله اعضاء بدن انسان    63
مبحث اول: ماهيت معاملات اعضاء بدن انسان به اعتبار شرايط انعقاد    64
گفتار اول: معامله اعضاء بدن انسان و ماده 10 قانون مدني    65
گفتار دوم: معامله اعضاء بدن انسان و عقد بیع    67
گفتار سوم: معامله اعضاء بدن انسان و جعاله    69
گفتار چهارم: معامله اعضاء بدن انسان و هبه    72
گفتار پنجم: رضايي يا تشريفاتي بودن عقد    74
مبحث دوم: ماهيت معامله اعضاء بدن انسان به اعتبار موضوع و هدف اقتصادي    76
گفتار اول: معوض يا مجاني بودن معاملات    76
گفتار دوم: مسامحي يا معاملي بودن معاملات    78


منابع    80